Wat gebeurt er met het overstromingsafval?

Naar schatting zou het om zo’n 160.000 ton gaan. De afvalberg die de zware overstromingen in Wallonië hebben nagelaten deze zomer en die verspreid ligt over drie tijdelijke sites in de brede omgeving rond Luik. Een afvalberg die de Waalse regering ook het liefst voor komende zomer volledig verwijderd ziet, vooraleer de temperatuur beginnen oplopen en er te veel stank zou ontstaan voor omwonenden of er ­vervuiling in de bodem zou sijpelen. Het hanteert daarvoor een percentage van 60% recyclage. 

De overvloedige regenval van deze zomer liet een spoor van vernieling achter, vooral in het zuiden van het land. Dat resulteerde in minstens 160.000 ton aan afval. Ter vergelijking, op jaarbasis wordt in ons land ongeveer 4,885 miljoen ton aan afval geproduceerd. De afvalberg valt dus relatief mee, maar de staat van het afval zal voor de uitdaging zorgen. Het Waalse Gewest liet het afval zoveel mogelijk samenbrengen en stockeren op drie verschillende sites: de Friche Wérihet in Wandre, een industrieterrein in Engis en de verlaten autosnelweg A601 in Luik.  

De richtlijnen die de Waalse regering daarrond uitvaardigde legden de focus in eerste instantie op de site van Wérihet in Wandre. Omdat daar de afstand tot omwonenden het kleinst is. Het lastenboek werd mee samengesteld door SPAQUE, Copidec (twee Waalse operatoren die gespecialiseerd zijn in de sanering van respectievelijk vervuilde bodems en grond) en Denuo. De Waalse regering kreeg verschillende scenario’s voorgelegd en koos er uiteindelijk voor om recyclage voor op te stellen met een target van 60% recyclage. De opdracht voor het ruimen van het afval op de drie sites ging naar het bedrijf Aertssen-Bruco-Maes, drie Vlaamse containerbedrijven die hun krachten bundelden. Er werden ook voorwaarden opgelegd om de hinder voor de omwonenden tot een minimum te beperken. Regelmatige metingen van de luchtkwaliteit moeten verhinderen dat er te veel stof- of geurhinder zou ontstaan. Daarnaast werd een brandveiligheidsplan opgesteld om snel te kunnen reageren in geval van brand. Met de openbare aanbesteding was net geen 7 miljoen euro gemoeid.

In eerste instantie moest Aertssen-Bruco-Maes voor 31 oktober het afval verwijderen in Wérihet. Er is immers niet genoeg ruimte beschikbaar om het sorteerwerk ter plaatse uit te voeren. Zij hebben vanuit Wérihet uiteindelijk ongeveer 33.000 ton afval afgevoerd naar de sorteercentra, via de weg (30%), maar ook via het water (70%). Het ging voornamelijk om gemengd afval dat zich veel meer in een staat van ontbinding bevond en fijn en finaal afval bevatte. Op de site van Engis ligt er ongeveer 35.000 ton verzameld op een industrieterrein. Daar zijn eind oktober de werken begonnen voor het ruimen van het afval, want ook daar ontbreekt de ruimte voor bronsortering. Met de directe toegang tot de Maas, zal bijna het volledige volume via het water getransporteerd worden naar sorteercentra. Een opdracht die voor het einde van het jaar moet zijn afgerond. Daarvan wil men 26.000 ton kunnen recycleren, hetzij als materiaal, hetzij als energierecuperatie bij verbranding. 

De grootste kluif wordt uiteindelijk de verlaten autosnelweg A601. Daar ligt nu al meer dan 100.000 ton en rijden er ook nog geregeld vrachtwagens aan met overstromingsafval uit de rampgebieden. Daar zijn de werken 14 oktober begonnen. Dat gebeurde in het bijzijn van minister-president Elio Di Rupo en minister van Milieu Céline Tellier. “Ook hier zal 70% van het afval over het water getransporteerd worden. We willen uit deze afvalberg nog 75.000 ton aan materialen kunnen recupereren voor een tweede leven. De overige 25.000 ton zal worden verbrand met energierecuperatie”, liet Tellier optekenen. Verwacht wordt dat de opruimingswerken hier negen maanden in beslag zullen nemen.