Selectieve inzameling keuken- en voedselafval helpt kringlopen sluiten

Vanaf 2021 wordt de selectieve inzameling van organisch biologisch afval in twee fases een verplichting voor bedrijven. Eerst aan de beurt zijn de supermarkten van minimaal 400 m² en de bedrijven waar regelmatig en minstens een keer per week warme maaltijden worden geserveerd of bereid. De rest volgt in 2024. Uitstel zal dus geen afstel zijn. Maar welke impact zal dit hebben op de inzameling en verwerking van deze stroom. En wat zijn de voornaamste uitdagingen die ermee gepaard zullen gaan? Een gesprek met Renewi, dat in Kampenhout over een grote ontpakkingslijn beschikt.

Heel wat horecazaken, retailers en voedingsbedrijven kiezen vandaag al resoluut voor een selectieve inzameling van organisch biologisch afval (OBA). En daar zijn goede redenen voor. Market development engineer van Renewi Stephan Claes vertelt welke: “We hebben nog te kampen met te veel voedselverliezen doorheen de keten. Door ze selectief te laten inzamelen gaat niet alles verloren. We kunnen ze immers laten vergisten en omzetten in groen gas en digestaat. Digestaat dat op zijn beurt dan weer kan dienen om de gewassen te laten groeien. Een zeer mooie manier om de kringloop te sluiten. De uitdaging schuilt erin om alle bedrijven die meerwaarde te laten zien. Restafval mag echt pas de allerlaatste stap zijn, scheiding aan de bron is daarom cruciaal. Misschien wordt restafval nu eigenlijk nog te goedkoop aangeboden.”

Renewi verwacht dat het volume de komende jaren zal verder groeien tot 16.000 à 18.000 ton.

Naleven acceptatievoorwaarden niet evident

Toch zal ook de inzameling van meer OBA niet zonder uitdagingen zijn. “Veel heeft te maken met de aard van het afval”, verduidelijkt sitemanager bij Renewi Jens Crabbe. “Dat vraagt toch om specifieke recipiënten. Wij werken momenteel met een wisselsysteem. We nemen de volle rolcontainer of palletbox mee bij de klant en zetten er een lege en proper recipiënt in de plaats. Momenteel testen we alternatieve logistieke concepten om die logistieke kost te laten dalen en de uitstoot van CO₂ tijdens het transport verder te beperken. We hopen tegen het najaar ons huiswerk rond te hebben en ze uit te rollen. Sowieso zal de verplichting wel voor een groter volume zorgen.” Op voorwaarde tenminste dat de klant het goed sorteert. Crabbe: “We merken in onze ontpakkingsinstallatie in Kampenhout dat het voor bedrijven niet zo evident is om de regels perfect op te volgen. Er sluipen nog heel veel verontreinigingen in.”

Scheiding aan de bron cruciaal in verwerking

Wat de verwerking betreft, komt het er op aan het OBA en de verpakking perfect te scheiden. Renewi beschikt daarvoor over een ontpakkingslijn in Kampenhout. Claes: “We hebben nog twee andere sites, één in Ronse en één in Mont-Saint-Hubert, maar die fungeren louter als hub om het OBA te verzamelen. De eigenlijke verwerking gebeurt in Kampenhout. Vandaag verzetten we een volume van 12.000 ton. We verwachten dat dit de komende jaren zal verder groeien tot 16.000 à 18.000 ton. Een en ander zal natuurlijk afhangen van hoe goed de bedrijven de regels opvolgen en hoe snel en hoe streng er gecontroleerd zal worden door de overheid.” Het resultaat na de ontpakkingslijn is een energiemix die naar vergistingsinstallaties kan vertrekken en het verpakkingsresidu. “Ook bij de verwerking is het cruciaal dat klanten de regels goed opvolgen over wat bij het OBA mag en wat niet. De inhoud van zijn container zal immers zijn invloed hebben op hoeveel groen gas en elektriciteit we er uit kunnen puren”, vult Crabbe aan.

Renewi werkt momenteel met een wisselsysteem voor OBA. Het neemtde volle rolcontainer of palletbox mee bij de klant en zetten er een lege en propere recipiënt in de plaats. Het onderzoekt nu andere logistieke concepten.

Duurzaam eindproduct

Een tweede aandachtspunt is het vinden van het juiste personeel. “Je kan wel begrijpen dat het niet altijd de meest aantrekkelijke omstandigheden zijn om in te werken”, vertelt Crabbe. “Zeker in de zomer. Daarom is het van belang om mensen te hebben die 100% gemotiveerd zijn. Want hoe goed de machines draaien, hangt van hen af. Het uitdagende en boeiende aan OBA is dat het geen eenduidige stroom is. Het vergt ervaring om tot de ideale mix te komen. Ik mag in mijn handjes wrijven met het team dat we hebben.” De energiemix vertrekt vanuit Kampenhout grotendeels naar industriële en lokale landbouwvergisters. “Het lokale karakter van vergistingsinstallaties maakt hun productie van groene energie toekomstbestendig want ze verwerken lokale grondstoffen. Een kg van onze energiemix kan genoeg elektriciteit leveren om 3 km te rijden met een Tesla Model 3. Maar we kijken ook naar andere pistes. Kan ze dienen als voedsel om duurzaam insecten te gaan kweken? We geloven erin dat we dankzij deze sorteerverplichting nog mooie dingen zullen kunnen realiseren”, besluit Claes.