Naar een betere inzameling en recyclage van vlakglas

Glas is een oneindig recycleerbaar materiaal. Perfect voor een circulaire maatschappij dus. De recyclage van holglas loopt vandaag al als een trein, maar post-consumer vlakglas hinkt achterop. Nochtans zou net in die categorie heel wat extra materiaal beschikbaar worden de komende jaren, afgaande op de renovatiegolf die de Europese Unie wil ontketenen. Een gesprek met Emilie Butaye van inDUfed over de uitdagingen.

De glasindustrie mag zich gerust voorloper in circulariteit noemen. De sector gaat al jaren op zoek naar glasscherven van goede kwaliteit om als recycled grondstof te dienen bij de productie van nieuw glas. De vraag is zelfs groter dan het aanbod. “Sortering aan de bron is cruciaal om die beoogde kwaliteit te halen. Voor holglas loopt dat zeer goed met de talloze glasbollen die het straatbeeld sieren waar de consument zijn glazen flessen in kwijt kan. Dit glas kan echter moeilijk dienen voor de productie van vlakglas. Maar daar loopt het inzamelen veel moeilijker. Niet voor het glasafval dat uit de industrie komt. Dat vindt vlot zijn weg naar de glasrecycleerders en uiteindelijk glasfabrikanten. Maar wel voor post-consumer vlakglas. Vooral in de bouwsector ligt hier nog een enorme berg aan potentieel voor al het glas dat vrijkomt bij sloop- en renovatiewerken.”

Een glaspartij komt immers zelden alleen. Meestal hangt het nog aan het raamkozijn en verdwijnen ze samen in de afvalcontainer op de werf. Vanaf dan is het eigenlijk verloren voor recyclage. Butaye: “Kwaliteit is alles bij de toepassing van gerecycleerde glasscherven. Het productieproces van glas verteert immers zeer moeilijk contaminaties zoals KSP (keramiek, steen, porselein), die net heel moeilijk uit te sorteren zijn. Zelfs kleine korrels ervan kunnen voor verstoppingen zorgen, maar de minste verontreiniging kan ook aanleiding geven tot meer CO2-emissies bij het smelten van het glas. Beide pistes willen we absoluut vermijden.” Glas selectief inzamelen op de werf dan maar? “Het knelpunt vandaag is absoluut de ophaling. Er bestaat nog geen systeem om die logistieke kost verteerbaar te maken voor alle partijen. Maar zelfs dan, zal de inzameling van vlakglas niet zonder zijn uitdagingen zijn. Het glas uit het kozijn halen, mag immers de veiligheid van de medewerkers niet in gedrang brengen. We zullen dus moeten samen zitten met alle stakeholders om tot werkbare oplossingen te komen”, voegt Butaye er nog aan toe.

De komende jaren wordt er immers een hele hoop post-consumer vlakglas verwacht. “Europa heeft grote plannen om haar patrimonium energiezuiniger te maken. Renovatie staat daarbij hoop op de agenda. Op basis van de huidige renovatiegraad zou dat jaarlijks al goed zijn voor een surplus van 60.000 ton, maar door de verwachte renovatiegolf zal dit cijfer nog veel hoger oplopen. Materiaal dat we niet mogen laten verloren gaan.” Voor oplossingen wordt onder andere gekeken naar Nederland. Daar staat al een twintig jaar een systeem op poten dat jaarlijks 80.000 à 90.000 ton oogst met een werking die vergelijkbaar is met wat Fost Plus doet voor verpakkingsafval in België. Dit zou echter een grote impact hebben op de markt, die we eigenlijk zo min mogelijk willen verstoren. De focus van een goede oplossing moet echt de bouwwerf voor ogen houden. Hoe kunnen we de aannemer motiveren om het vlakglas apart te houden? Voor welke volumes gaat dat rendabel op? Kunnen we inzamelpunten met een radius van maximaal 20 km oprichten? En wie draagt de kosten? Er zijn nog heel veel vragen om over na te denken, maar de glasindustrie is vastbesloten om er werk van te maken”, besluit Butaye. 

Wie glas recycleert geeft het milieu een duwtje in de goede richting. De toe­voeging van 10% glasscherven als recycled grond­stof in nieuw glas ver­mindert de benodigde ener­gie voor het smelten van de grond­stoffen met 2 tot 3%. Maar er zijn nog meer milieuvoordelen,
want 1 ton glasscherven …

… staat gelijk aan 850 kg zand;

… laat een lagere oventemperatuur toe;

… vermindert het energieverbruik;

… leidt tot een vermindering van de CO2-uitstoot tussen 300 en 700 kg;

… vermindert de uitstoot van ver­ontreinigende stoffen