Het duurzame karakter van glaswol

Hoe meer recycled content, hoe sneller we stappen kunnen zetten naar een circulaire maatschappij. Een les die de fabrikanten van glaswol al begrepen hebben, want in de isolatiesector draait alles om duurzaamheid. Vanuit zijn productievestiging in Visé doet Knauf Insulation er alles aan om de lat qua recycled content zo hoog mogelijk te leggen. De grootste uitdaging daarin is het vinden van voldoende glasscherven (glass cullets) en van voldoende kwaliteit.

Knauf Insulation specialiseert zich al meer dan twintig jaar in de productie van isolatiematerialen. Met kennis en ervaring maakt dit bedrijf echt het verschil. Dankzij de toepassing van een zelf ontwikkeld bindmiddel (Ecose® Technology) als alternatief voor formaldehyde bij de productie van glaswol hebben gebruikers bijvoorbeeld geen last meer van jeuk aan hun handen. De productie gebeurt onder andere vanuit de vestiging in Visé (nabij Luik). Sinds een uitbreiding in 2017 overigens de grootste glaswolfabriek van Europa. Knauf Insulation Circular Economy Manager Western Europe Marc Bosmans: “Isolatie draait om energie-efficiëntie. Duurzaamheid is dan ook de bestaansreden van ons bedrijf.  We werken daarom al jaren met gerecycleerd glas. Omdat het beter is voor het milieu om geen virgin materialen te moeten gebruiken, maar ook omdat het minder energie vraagt om deze glass cullets te smelten. Tweemaal winst dus.”

100% recycled content is echter een utopie. “Dat heeft te maken met het productieproces van glaswol. Om de glasvezels te maken, wordt het gesmolten glas op een spinner gebracht die heel snel draait Zie het als een bord met opstaande randen. Via de microscopisch kleine gaatjes in die randen wordt het glas naar buiten geslingerd en krijgen we de glasvezels die we nodig hebben. Het bindmiddel doet dan de rest. Elke contaminatie in het glasmateriaal is nefast, omdat dit de openingen kan verstoppen of uitslijten. Daarnaast kunnen onzuiverheden voor meer emissies zorgen, iets waar wijzelf maar ook de controle-instanties streng op toekijken, omdat we in een zeer energie-intensieve sector zeggen. Als we op 100% draaien, dan zijn de onzuiverheden in het gerecycleerde materiaal nog minder welkom, daar zij de efficiëntie van de productielijn verminderen.” Anderzijds speelt de chemische samenstelling van het glas een rol. Ook dat moet binnen de specificaties blijven om de kwaliteit te garanderen. Gemiddeld wordt er daarom in Visé tussen 65 en 80% recycled content gebruikt. Een voortdurende evenwichtsoefening in kwaliteit.

Jaarlijks gebruikt de fabriek in Visé 100.000 ton gerecycleerd glas. De glass cullets die Knauf Insulation aanwendt komen vooral van vlakglas, net omdat deze afvalstroom minder onzuiverheden herbergt. “De grootste uitdaging is om aan voldoende materiaal te geraken dat aan onze eisen beantwoordt”, geeft Bosmans aan. “In België zijn we goed bedeeld door de recyclagesystemen die in voege zijn, in andere landen ligt dat soms moeilijker.” Toch heeft Knauf Insulation de ambitie uitgesproken om minimaal 65% recycled content te gebruiken in elke batch die in elke glaswolfabriek wordt geproduceerd. “Dan is het soms een kwestie van ondernemerschap. Zo hebben we in het Verenigd Koninkrijk een joint venture opgericht met Veolia om zelf glas te recycleren en onze aanvoer op lange termijn te garanderen.”

Gerecycleerd materiaal gebruiken is slechts één kant van de medaille voor Knauf Insulation. Het bedrijf zet zich ook in om glaswol te recycleren. “Voor het merendeel van het afval uit de eigen productie lukt dat al goed. Het wordt verkocht als vezels die kunnen dienen voor de opvulling van baksteen of de productie van plafondtegels. De hoeveelheid die we naar het stort moeten dragen is daardoor met 85% gedaald. Voor materialen die uit bouw- en sloopafval gehaald worden ligt dat moeilijker. Materialen die van uit sloopwerven terugkomen bevatten meer onzuiverheden die zeer moeilijk uit het materiaal te scheiden zijn en die een nefaste invloed kunnen hebben op ons productieproces.” In Frankrijk alleen al gaat dat om 80.000 ton materiaal dat elk jaar naar het stort verdwijnt. “Materiaal dat we liever weer als grondstof willen gebruiken. Daarom willen we in Visé een pilootinstallatie opstarten om ook dat materiaal weer naar de productie te laten terugkeren en de kringloop volledig te sluiten. We geloven erin dat we de techniek op punt kunnen krijgen. Dan is het zaak om de markt mee te krijgen en een logistieke keten op te zetten om het terug te kunnen winnen. De waardeketen daarrond is in België en Nederland alvast goed uitgebouwd. Vandaar dat het pilootproject ook hier start.”