Fijnvermalers: multi-inzetbare­ krachtpatsers in een circulaire economie

De toenemende druk op het klimaat doet heel wat pioniers anders nadenken over grondstoffen. Enkelingen steken hun nek uit en investeren in recyclage om zo hun grondstoffen langer in de kring te houden. Het sneeuwbaleffect begint zijn werk te doen: vandaag zien steeds meer bedrijven in dat dergelijke circulaire businessmodellen ook lucratief kunnen zijn. Fijnvermalers zijn daarbij een onmisbare schakel: in veel gevallen kan afval immers pas weer in de kring gebracht worden nadat het opgeschoond en verkleind is.

Een fijnvermaler vermaalt de grondstoffen tot minuscule deeltjes met afmetingen van een vijftal mm of kleiner, tot zelfs 250 µm. Er zijn heel wat toepassingen buiten de recyclagesector. Zo installeerde CSB Waste Solutions er onlangs nog een bij een hopkweker. “Een unicum in ons land”, vertelt zaakvoerder Stefaan Paulus. “De machine microniseert de hopbellen, zodat de aroma’s nog beter tot hun recht komen wanneer bierbrouwers ermee aan de slag gaan. Deze rvs machine kan perfect op een veilige manier worden ingezet in de voedings- en de farmaceutische industrie, onder andere voor het maken van specerijen of het verpoederen van medicijnen.” Voor de specialist in afvalverwerking was het boeiend om de technologie ook eens in een andere sector toe te passen. “Waar de technologie hier gebruikt wordt om een virgin grondstof naar een hoger niveau te tillen, kan je een dergelijke installatie evengoed inzetten om van afval weer nieuwe producten te maken.”

Dit Cradle-to-Cradle principe wordt al toegepast in specifieke takken van de plasticindustrie. Wanneer post-consumer kunststof correct wordt ingezameld, opgeschoond en verkleind, kan het immers weer dienen als basisgrondstof voor nieuwe producten. Zo zijn er vandaag al 100% gerecycleerde kunststof raamprofielen op de markt. De fabrikant zamelt de oude profielen zelf in en verwerkt ze tot een compound die de basis vormt voor nieuwe ramen en deuren. De fijnvermaler wordt ingezet om oude kunststof te reduceren tot een fractie die geschikt is voor extrusie. Paulus: “Het toont aan dat het vandaag perfect mogelijk is om van afval opnieuw hoogwaardige producten te maken, maar ondanks de hoge urgentie gebeurt dat nog niet op grote schaal. Doorgedreven recyclage zou de negatieve perceptie waar plastic mee te kampen heeft nochtans kunnen helpen keren. Het staat niet bekend als de meest milieuvriendelijke uitvinding, terwijl het moeilijk is om ons een wereld zonder het veelzijdige, flexibele en goedkope materiaal voor te stellen.”

De houtverwerkende industrie maakt eveneens gebruik van fijnvermalers, onder andere om afvalhout te verwerken tot nieuwe spaanplaten. “Door op die manier om te gaan met afval geven bedrijven de circulaire economie een flinke duw in de rug”, vertelt Paulus. “We willen grondstoffen waar mogelijk hergebruiken om hun levenscyclus te verlengen. Daarnaast loont het ook om productieresten niet te vlug af te schrijven als afval. Door ze te vermalen tot een kleinere fractie kunnen ze vaak alsnog gered worden van de afvalberg.” Denk maar aan:

• Nieuwe basisgrondstof: wat voor het ene bedrijf productieafval is, kan voor het andere een basisgrondstof zijn. Door het hout fijn te vermalen, met zo min mogelijk houtstof, kan het als grondstof worden gebruikt voor het maken van houtpellets, kattenbakvulling en voor extrusie. Houtresten kunnen daarnaast bijvoorbeeld dienst doen als bodemverbeteraar, en steeds vaker worden houtsnippers ingezet in speeltuinen, waar ze ervoor zorgen dat spelende kinderen zacht landen.

• Energierecuperatie: Houtverwerkende bedrijven kunnen houtresten ver­kleinen tot kostbare brandstof. Met deze brandstof kan onder andere proceswarmte (stoom) worden opgewekt of ze kan ingezet worden om de eigen bedrijfsgebouwen te verwarmen. De bijhorende besparing op de energiefactuur is mooi meegenomen in tijden van energiecrisis.

“De technologie staat op punt en de mogelijkheden zijn legio, maar het markt­mechanisme houdt een grote doorbraak tegen”, legt Paulus uit. “Zolang virgin materialen goedkoper zijn dan de gerecycleerde variant zullen productie­bedrijven er aarzelend tegenover staan. Zeker wanneer eindconsumenten ook niet bereid zijn om meer te betalen voor een product waarin recyclaat werd verwerkt.” Hij ziet heil in nieuwe wetgeving en/of andere stimulansen: “Mocht nu voorgeschreven worden dat elk product uit pakweg 10 à 15% recyclaat zou moeten bestaan, zouden we sneller in een meer duurzame richting kunnen evolueren.” Naast het eigen gamma verkleiningsmachines is CSB Waste Solutions ook gespecialiseerd in mobiele brekers IQR, industriële shredders SID en in houtverbrandingsinstallaties met warmterecuperatie.